Overgangsklachten en hoe acupunctuur kan helpen

De overgang hoort vaak 'gewoon' bij het ouder worden, maar voor veel vrouwen heeft deze fase een grote impact. Bekende klachten zijn opvliegers en nachtzweten, maar ook stemmingswisselingen, slaapproblemen, een opgeblazen gevoel, gewrichtsklachten en hartkloppingen komen veel voor. Oplossingen variëren van het doorslikken van de pil en hormoonpreparaten tot acupunctuur en Chinese kruiden. Acupunctuur is een bewezen effectieve methode die veel verlichting biedt bij overgangsklachten. Daarnaast kunnen adviezen over voeding en supplementen een waardevolle bijdrage leveren aan het verbeteren van de balans in het lichaam.

Hormoonveranderingen tijdens de overgang

Wanneer een vrouw in de overgang komt, neemt de functie van de eierstokken en daarmee de hormoonproductie af. De eierstokken worden minder gevoelig voor de hormonen LH (luteïniserend hormoon) en FSH (follikelstimulerend hormoon). Onder invloed van deze hormonen produceren de eierstokken twee belangrijke hormonen: oestrogeen en progesteron. Deze hormonen moeten in balans zijn.

In de eerste helft van de cyclus domineert oestrogeen, terwijl progesteron in de tweede helft de overhand heeft. Progesteron wordt geproduceerd in het gele lichaam, een rest van de eicel na de eisprong. Tijdens de menopauze schommelt de verhouding tussen oestrogeen en progesteron sterk, wat kan leiden tot symptomen zoals opvliegers, koude rillingen, stemmingswisselingen en hartkloppingen. Na de menopauze komt de productie van deze hormonen tot stilstand, en raakt het lichaam opnieuw in balans.

Progesteron en overgangsklachten

In de pre-menopauze, de periode vóór de overgang, neemt de voorraad eicellen af en daarmee ook de productie van progesteron. Een tekort aan progesteron kan leiden tot klachten zoals PMS, waaronder stemmingswisselingen, gespannen borsten, hoofdpijn en vocht vasthouden. Daarnaast kunnen cellen minder gevoelig worden voor progesteron, wat 'resistentie' wordt genoemd. Ook een te hoge concentratie oestrogeen kan de balans tussen oestrogeen en progesteron verstoren.

Oestrogeen tijdens de overgang

Oestrogeen wordt voornamelijk geproduceerd in de eierstokken en de bijnieren. Tijdens de overgang daalt de oestrogeenproductie in de eierstokken aanzienlijk. Alleen de bijnieren en vetweefsel blijven oestrogeen produceren. Dit verklaart waarom afvallen tijdens de overgang vaak moeilijker gaat. Het 'buikvet' speelt een rol in de aanmaak van oestrogeen en kan bijdragen aan het behouden van een jeugdige uitstraling.

De overgang volgens acupunctuur en Chinese geneeswijzen

Chinese geneeswijzen benaderen de overgang vanuit de filosofie van yin en yang en de vijf elementen. Oestrogeen wordt gezien als een 'yin'-hormoon en progesteron als een 'yang'-hormoon. Deze dynamiek weerspiegelt zich in de cyclus. In de eerste helft van de cyclus, wanneer oestrogeen domineert, is het lichaam koeler (yin). In de tweede helft, wanneer progesteron de overhand heeft, is de lichaamstemperatuur hoger (yang). Dit kan worden aangetoond met een temperatuurkaart. Acupunctuur helpt om de balans tussen yin en yang te herstellen, wat klachten tijdens de overgang kan verminderen.